Współczesne teleskopy są potężniejsze niż ich bardziej starożytni „krewni”. Nadal jednak zmagają się z ograniczeniami, ponieważ nie mogą badać obiektów odległych o miliardy lat. Ale wszechświat przychodzi na ratunek, dostarczając soczewki grawitacyjne.
Co to jest?
Wielki naukowiec Albert Einstein podał światu samo zjawisko soczewki grawitacyjnej. Dokładniej, wypłynęło to z jego ogólnej teorii względności. W rzeczywistości to wpływ masywnej materii na światło. Pod wpływem grawitacji dużych obiektów trajektoria wiązki światła jest wygięta.
Każdy masywny obiekt, taki jak gwiazda, galaktyka, galaktyczna gromada, pogrubienie ciemnej materii, a nawet planeta, może działać jako soczewka grawitacyjna. Schemat działania jest prosty. Między Ziemią a odległym obiektem zainteresowania znajduje się soczewka grawitacyjna. Promienie światła przechodzą przez nie i są zginane pod wpływem silnego pola grawitacyjnego. Dzięki temu obiekt za nim zwiększa jasność i staje się dla nas bardziej widoczny.
Kolorowy obraz soczewki grawitacyjnej „Einstein Cross”, uzyskany za pomocą teleskopu Hubble'a (narzędzia „Advanced Camera for Shooting” i „Wide Field Camera 3”) NASA i ESA w ramach projektu Relics. Obiekt nazywa się J2211-0350 i znajduje się w gromadzie galaktyk Rxc J2211.7-0350. Takie soczewki stały się prawdziwym darem dla naukowców, którzy próbują zagłębić się w przestrzenie wszechświata. Obiekty te są trudne do znalezienia. Ale jeszcze rzadziej okazuje się, że znajduje się krzyż Einsteina. Co to jest? Stopień wyrównania zniekształconych obrazów ustawionych w określonym kształcie. Może to być łuk, pierścień lub krzyż. Ponieważ „ojciec” soczewki grawitacyjnej nosi nazwę Einstein, jego imię służyło jako przedrostek nazwy.
Pierwszy krzyż Einsteina
Pierwszy przykład krzyża Einsteina znaleziono na terytorium konstelacji Pegaza. Sam możesz to obserwować, jeśli masz szansę użyć potężnego teleskopu. Obiekt nazwano Q2237 + 030. Jest to obraz kwazarowy uzyskany metodą soczewkowania grawitacyjnego. Jest w odległości 8 miliardów lat świetlnych!
To jest daleko, ale udało nam się zobaczyć jego światło kosztem galaktyki ZW 2237 + 030 żyjącej między nami a kwazarem, odległej zaledwie 400 milionów lat świetlnych (dwa tuziny razy bliżej). Na każdym obrazie zauważysz kształt krzyża, w którym cztery jasne obiekty są wyświetlane ze zdjęciami kwazara, a pośrodku jest galaktyka soczewkowania.
Ważne jest, aby zrozumieć, że takie zdjęcia można uzyskać tylko za pomocą potężnego sprzętu. Dlatego naukowcy nie mogą obejść się bez możliwości Kosmicznego Teleskopu Hubble'a.
Kolejne znalezisko!
Niedawno zdarzyło się udane wydarzenie w przestrzeni kosmicznej - dwie galaktyki wyrównane w stosunku do obserwatorów ziemskich. Tak więc zespół Hubble'a zdołał naprawić drugi przypadek utworzenia krzyża Einsteina.
Oczywiście obecność czterech punktów wokół galaktyki na zdjęciu nie jest jeszcze dokładnym dowodem na obecność krzyża Einsteina. Dlatego, aby potwierdzić użycie Wielkiego Teleskopu Kanaryjskiego.
Znajdź jest oznaczony jako J2211-0350. Analiza pokazuje, że między nami a źródłem światła znajduje się duża galaktyka eliptyczna żyjąca w odległości 7 miliardów lat świetlnych! Nadal niewiele jest informacji o naturze samego źródła, ale pierwsze dane wskazują jego odległość 20 miliardów lat świetlnych (odległość nadal będzie wyjaśniona).
Postscript
Zazwyczaj odległe kwazary stają się „powiększonymi” obiektami. Ale wszystko wskazuje na to, że galaktyka eliptyczna pobudziła inną młodą galaktykę aktywnym procesem narodzin gwiazd. Naukowcy będą nadal badać drugi krzyż Einsteina, aby uzyskać więcej informacji.
